SON SAYI : Amme İdaresi Dergisi
SAYI : 54
TARİH : 2021
2002 genel seçimleri, mevcut partilerin tümünün büyük ölçüde zayıflamasına yol açmıştır ve Türk politikası için bir dönüm noktası olma niteliği kazanmıştır. Adalet ve Kalkınma Partisi iktidara geldikten sonra Türkiye'yi yeni bir dönüşüm sürecine sok-muştur. Terazinin diğer kefesinde ise seçimlerden nispeten başarıyla çıkan tek muhale-fet partisi vardır: CHP. İzleyen on yıl içinde partiler arası güç dengesinde bir değişim gerçekleşmemiştir. Bu makale, 1950'lerden bu yana CHP'nin seçim ortamını birikimli düzeyde (aggregate level) analiz ederek, partinin ve merkez solun politik dinamiklerini incelemekte ve bu yolla bir çok bilimsel yayında ortaya atılmış savların geçerliliğini is-tatistiksel regresyon analizleriyle test etmektedir. Ayrıca makalede, günümüzde geçerli olan egemen iki partili modelin yeniden tasarımlanmasına ilişkin sorulara yanıtlar aranmaktadır.
MAKALELER
Kamu Özel İşbirliği Kavramı Ekseninde İdarenin Tanımlanması Problematiği Üzerine Düşünceler
Son zamanlarda idare hukuku öğreti ve uygulamasında kamu özel işbirliği modeli oldukça ilgi çekici bir konu haline gelmiştir. Kamu hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin yeni \r\nbir yöntem olarak sunulan bu model, daha geniş bir perspektiften bakıldığında teşkilat ve \r\nişlev yönünden idare kimliğine etki etme potansiyeli taşıyan bir kavram olarak karşımıza \r\nçıkar. İdari kuruluşlardan özel kişilerin de hisse sahibi olduğu anonim şirket şeklindeki \r\ntüzel kişiler de kamu özel işbirliği uygulamalarının örnekleri arasında sayılabilir. Kanunla kurulan ve kamusal görevler verilen anonim şirket şeklindeki bu tüzel kişilerde özel \r\nkişilerin pay sahibi olması, bunların niteliklerinin tartışılmasına sebebiyet vermektedir. \r\nKamu özel işbirliği modelinin kamu hizmetlerinin yürütülmesi çerçevesindeki uygulamalarında idare, her ne kadar kamu yararı amacıyla hareket etse de, hem kamu hizmetlerinin iktisadi ticari usulle sunulmasını, hem de özel kişilerin özel çıkarlarını takip \r\netmelerini kabullenmek durumunda kalmaktadır. Bütün bu atipik olgulara rağmen, idare \r\nteşkilatının yalnızca kamu tüzel kişilerinden oluştuğu ve kamu tüzel kişilerinin kimliğinin \r\nAnayasa hükümlerinden yola çıkarak tanımlanması gerekliliği kabul edilmek zorundadır. \r\nZira Anayasa, idarenin tanımını ve unsurlarını içermektedir. Buna göre, kamu yararı \r\namacıyla kanunla ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan kamu tüzel kişilerinden \r\noluşan idare, kuruluş ve görevleriyle bir 'bütün'dür.
-
Yazarlar : Taner AYANOĞLU
Sayfa No : 22
Anahtar Kelimeler : İ d a r e k a v r a m ı , k a m u t ü z e l k i ş i l i ğ i , ö z e l h u k u k t ü z e l k i ş i l i ğ i , k a m u ö z e l \ r \ n i ş b i r l i ğ i , k a m u y a r a r ı .
Mehmed Ali Paşa Mısır'ında Angarya: Kapitalist Tarım ve Köylü Emeğinin Dönüşümü
Yunanca bir kelime olan angaryanın Osmanlı dünyasındaki yaygın kullanımı Grek-İslam coğrafyasındaki kültürel geçişkenliğin birçok örneğinden biridir. Gerek Yunanca \r\nkökenli ?angarya ????????/aggareía ? kelimesi gerekse onun yerine daha nadir \r\nolarak kullanılan Arapça ?suhra ( )? sözcüğü, bir siyasi gerçekliğe@@ hiyerarşiye \r\ndayalı bir eşitsizliğe atıfta bulunurlar. Bu eşitsizlik değişik derecelerde olsa da burada bir \r\nast-üst, bazen de efendi-köle ilişkisi söz konusudur. Mısır?da Angarya, Mehmed Ali Paşa?nın, icadı değildir, aksine angaryanın tarihi, piramitlerin inşasına kadar gitmektedir. \r\nNitekim Mısır?ın uzun tarihinde, angarya farklı biçimler kazanarak varlığını hep sürdürmüştür. Bunun temel sebebi Mısır ekonomisinin ziraata, ziraatin de Nil nehrine bağımlı \r\nolmasıdır. Mehmed Ali Paşa?nın Mısır valiliğine atanmasından sonra yaptığı reformlar, \r\nyeni bir idari taksimat, yeni bir ceza kanunu, modern bir ordu ve bürokrasinin kurulmasıydı. Bütün bu kapsamlı çabaların finansmanı Mısır ekonomisinin geleneksel yapısının \r\nradikal ve cebri dönüşümüyle@@ tarıma açılan yeni topraklar, yeni sulama kanalları ve \r\nbarajlar, ananevi zirai üretimin kapitalist dünya ekonomisiyle eklemlenmesi ve endüstriyelleşmesini içerecek şekilde gerçekleştirilecekti. Bu sürecin doğrudan ya da dolaylı \r\ntaşıyıcı kurumu angarya, öznesi de Mısır köylüsüdür. Başka bir ifadeyle, Mehmed Ali \r\nPaşa?nın ?modern? Mısır?ı, angarya üzerinden modern sömürü ilişkilerine maruz kalan \r\nfellah emeği tarafından inşa edilmiştir.
-
Yazarlar : Selda GÜNER ÖZDEN
Sayfa No : 29
Anahtar Kelimeler : M ı s ı r , O s m a n l ı İ m p a r a t o r l u ğ u , a n g a r y a , N i l , f e l l a h .
1934 Trakya Olayları Bağlamında Yahudi Azınlık Sorunsalı
Tek parti döneminde Türk etnik kimliğine dayalı homojen bir ulus devletin ve ulusal \r\nbilincin inşası esas alınmış, dönemin millet ve milliyetçilik anlayışı doğrultusunda siyasal, toplumsal ve kültürel temelli farklılıklar mümkün olduğu ölçüde izale edilmiş ya da \r\nsindirilmiştir. Gayrimüslim azınlıklar, gerek yakın geçmişte yaşanan hadiselerin toplumsal hafızada yol açtığı kökleşmiş önyargılar nedeniyle gerekse dinsel, dilsel ve kültürel \r\nfarklılıkları dolayısıyla tek parti iktidarının politika ve uygulamalarından en çok etkilenen gruplar arasında yer almıştır. 1934 Trakya Yahudi Olayları, tek parti iktidarının bu \r\nyöndeki politika ve uygulamalarından beslenen ve hatta onlar tarafından teşvik edilen bir \r\nentelektüel arka plan ve sosyolojik zemin içinde vuku bulan azınlık karşıtı ilk kitlesel hareket olarak Cumhuriyet tarihine geçmiştir. Çalışmada, söz konusu olaylar kapsamında \r\ngerçekleşen tedhiş ve yağma hareketleri ile dönemin azınlık politikaları arasındaki nedensellik ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Trakya Olayları, \r\nhem kendisini doğuran koşullar hem de yol açtığı sonuçlar bakımından analiz edilmiştir
-
Yazarlar : Ahmet KIZILKAYA
Sayfa No : 21
Anahtar Kelimeler : T e k P a r t i İ k t i d a r ı , T ü r k ç ü l ü k , G a y r i m ü s l i m a z ı n l ı k l a r , Y a h u d i k a r ş ı t l ı ğ ı , T r a k y a O l a y l a r ı
İkinci Dünya Savaşı Boyunca Fransa ve İtalya'daki Türk Yahudilerini Holokost'tan Kurtarma Girişimleri ve Reelpolitik Çerçevesinde Türk Devlet Politikası
Bu çalışmada, Fransa ve İtalya'daki Türk kökenli Yahudilerin Holokost'tan kurtarılma girişimlerine ilişkin olarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin izlediği resmi politika araştırılmaktadır. Literatürde sıklıkla dile getirilen iddialar, Türk devlet politikasının \r\naksine hareket ederek bireysel çabalar sergileyen Türk diplomatların kişisel gayretleri \r\nyönündedir. Arşiv belgelerinin incelenmesi ve Yad Vashem kuruluşu ile yapılan yazışmalar sonucunda, bu iddiaların aksine Türk diplomatların Türk devletinin resmi politikası \r\nçerçevesinde merkezden aldıkları talimatlar ile söz konusu kurtarma girişimlerini yürüttükleri sonucuna varılmıştır. Türk Dışişleri Bakanlığı'na ait arşiv belgeleri ve Türk \r\ndiplomatların beyanatları Bilal Şimşir ve Stanford Shaw tarafından yayımlanan orijinal \r\nbelgelerden derlenmiştir.
-
Yazarlar : Hüseyin BAĞCI, Burak KÜRKÇÜ
Sayfa No : 24
Anahtar Kelimeler : H o l o k o s t , T ü r k Y a h u d i l e r , T ü r k D e v l e t i , K u r t a r m a
Asgari Ücret ve Politika: Asgari Ücreti Seçimler mi Belirliyor?
Bu çalışma, dünya ölçeğinde işgücü piyasası düzenleme aracı olarak yaygın biçimde \r\nuygulanan asgari ücretin seçimlerle olan ilişkisine odaklanmaktadır. İşçi-işveren-devlet \r\ntemsilcilerinden oluşan üçlü bir komisyon ile belirlenen asgari ücret seviyeleri göz önüne \r\nalınarak, Türkiye'de seçim dönemlerinin asgari ücret üzerinde ne tür bir etki yaptığı sorusu ekonometrik olarak test edilmiştir. Çalışmanın kuramsal çerçevesini politik iş çevrimi literatürü oluşturmaktadır. 1975-2019 yılları arasında reel asgari ücret değişimlerinin \r\nbelirleyenleri regresyon analizine tabi tutulmuş ve elde edilen bulgular ışığında, seçim \r\ndönemlerinin reel asgari ücret artışlarında istatistiki olarak anlamlı bir etmen olduğu \r\nileri sürülmüştür.
-
Yazarlar : Selin PELEK
Sayfa No : 33
Anahtar Kelimeler : A s g a r i Ü c r e t , S e ç i m , P o l i t i k İ ş Ç e v r i m i , P o l i t i k B ü t ç e D ö n g ü s ü